pl/faq.wml (da0c03b53) - tor-webwml.git

faq.wml

## translation metadata
# Based-On-Revision: 16901
# Last-Translator: bogdandr_at_op . pl

#include "head.wmi" TITLE="FAQ Tora" CHARSET="UTF-8"

# Translators: you probably don't want to translate this file yet,
# since I'm hoping it will keep changing for a while. Thanks! -RD

<ul>
<li><a href="#General">Pytania ogólne</a></li>
<li><a href="#foo">Kompilacja i instalacja</a></li>
<li><a href="#foo">Uruchamianie Tora</a></li>
<li><a href="#foo">Uruchamianie klienta Tora</a></li>
<li><a href="#foo">Uruchamianie przekaźnika sieci Tora</a></li>
<li><a href="#foo">Uruchamianie usługi ukrytej Tora</a></li>
<li><a href="#foo">Co dzieje się z moją dotacją?</a></li>
</ul>

<hr />

<p>
Nazwa "Tor" może odnosić się do kilku różnych komponentów.
</p>

<p>
Oprogramowanie Tor to program, który możesz uruchomić na swoim komputerze
i który pomaga w zachowaniu bezpieczeństwa w Internecie. Tor chroni Cię,
przekazując Twój ruch sieciowy poprzez rozproszoną sieć przekaźników
uruchamianych przez wolontariuszy na całym świecie: zapobiega podglądaniu
Twojego łącza internetowego w celu poznania listy stron, które odwiedzasz,
i zapobiega poznaniu Twojej fizycznej lokalizacji przez strony, które odwiedzasz.
Ten zestaw przekaźników jest nazywany siecią Tora. Możesz dowiedzieć się więcej
o tym, jak działa Tor na <a href="<page overview>">stronie wprowadzenia</a>.
</p>

<p>
Projekt Tor jest organizacją non-profit (dobroczynną), która zajmuje się
i rozwija oprogramowanie Tor. Projekt Tor jest ...
</p>

<a id="CompatibleApplications"></a>
<h3><a class="anchor" href="#CompatibleApplications">Jakich programów mogę
używać z Torem?</a></h3>

<p>
Są dwa elementy "toryfikacji" programu: anonimowość na poziomie połączenia
i anonimowość na poziomie aplikacji. Anonimowość na poziomie połączenia
skupia się na zapewnianiu tego, by ruch sieciowy aplikacji był wysyłany przez Tora.
Jest to zazwyczaj robione tak, że program jest konfigurowany do używania
Twojego klienta Tora jako serwer pośredniczący (proxy) typu "socks", ale są też
inne sposoby. Jeśli chodzi o anonimowość na poziomie aplikacji, musisz upewnić
się, że informacje wysyłane przez aplikację nie szkodzą Twojej prywatności.
(Nawet jeśli połączenia są przekierowywane przez Tora, nie jest wskazane
przekazywanie takich informacji jak nazwisko.) Ten drugi krok musi być robiony
na każdym programie inaczej, co jest powodem tego, że nie polecamy jeszcze
wielu programów do bezpiecznego używania z Torem.
</p>

<p>
Większość naszej dotychczasowej pracy skupiła się na przeglądarce internetowej Firefox.
Paczki na <a href="<page download>">stronie pobierania</a> automatycznie
instalują <a href="<page torbutton/index>">rozszerzenie Torbutton do Firefoksa</a>,
jeśli masz zainstalowanego Firefoksa. Od wersji 1.2.0 Torbutton usuwa wiele
problemów poziomów połączenia i aplikacji.
</p>

<p>
Jest wiele innych programów, których można używać z Torem, ale nie zbadaliśmy
problemów anonimowości poziomu aplikacji w tych programach dość dobrze, by
móc polecić bezpieczną konfigurację. Nasze wiki ma listę instrukcji <a
href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorifyHOWTO">toryfikacji
poszczególnych aplikacji</a>. Jest też <a
href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/SupportPrograms">lista
aplikacji pomagających w przekierowaniu ruchu sieciowego przez Tora</a>.
Prosimy o dodawanie wpisów do tej listy i pomaganie nam w utrzymaniu jej
w zgodności ze stanem faktycznym!
</p>

<a id="WhyCalledTor"></a>
<h3><a class="anchor" href="#WhyCalledTor">Czemu się to nazywa Tor?</a></h3>

<p>
Gdyż Tor jest siecią trasowania cebulowego (ang. The Onion Routing).
Gdy zaczynaliśmy nowy projekt kolejnej generacji i implementację
trasowania cebulowego w 2001-2002, mówiliśmy ludziom, że pracujemy nad
trasowaniem cebulowym, a oni odpowiadali "Fajnie. Ale nad którym?". Nawet jeśli
trasowanie cebulowe stało się terminem powszechnym, Tor narodził się z
tego właściwego <a
href="http://www.onion-router.net/">projektu trasowania cebulowego</a>, prowadzonego
przez Laboratorium Badawcze Marynarki Wojennej.
</p>

<p>
(Ma też niezłe tłumaczenie z niemieckiego i tureckiego.)
</p>

<p>
Uwaga: mimo iż pochodzi od skrótu, słowa Tor nie pisze się "TOR". Tylko
pierwsza litera jest wielka.
</p>

<a id="Backdoor"></a>
<h3><a class="anchor" href="#Backdoor">Czy jest tylna furtka w Torze?</a></h3>

<p>
Nie ma absolutnie żadnego tylnego wejścia do Tora. Nikt nie prosił nas,
abyśmy takie zrobili, a znamy kilku mądrych prawników, którzy mówią, że
mało prawdopodobne jest, by ktoś zmusił nas do zrobienia czegoś takiego w naszej
jurysdykcji (Stany Zjednoczone). Jeśli nas o to poproszę, będziemy z nimi
walczyć, i (jak mówią prawnicy) prawdopodobnie wygramy.
</p>

<p>
Naszym zdaniem umieszczenie tylnego wejścia do systemu Tor byłoby niesamowicie
nieodpowiedzialne względem naszych użytkowników i złym precedensem w ogóle w
dziedzinie oprogramowania do bezpieczeństwa. Jeśli kiedykolwiek umieścilibyśmy
celowe tylne wejście w naszym oprogramowaniu do bezpieczeństwa, zrujnowałoby to
nasze zawodowe reputacje. Nikt już by nigdy nie zaufał naszym programom &mdash; z
doskonałego powodu!
</p>

<p>
Ale to rzekłszy, jest jeszcze sporo subtelnych ataków, których różni ludzie mogą
próbować. Ktoś mógłby podszywać się pod nas, włamać się na nasze komputery
lub coś w tym stylu. tor jest programem o otwartym kodzie i zawsze powinieneś/aś
sprawdzać kod (lub chociaż pliki różnic od ostatniego wydania), czy nie ma tam
czegoś podejrzanego. Jeśli my (lub inni dystrybutorzy) nie damy Ci kodu, jest to
pewny znak, że dzieje się coś dziwnego. Powinieneś/aś też sprawdzać sygnatury GPG,
by upewnić się, że nikt nie grzebał w miejscach dystrybucji.
</p>

<p>
Ponadto, w Torze mogą znaleźć się przypadkowe błędy, które mogłyby wpłynąć
na Twoją anonimowość. Okresowo szukamy i usuwamy błędy związane z anonimowością,
więc zawsze używaj najnowszej wersji Tora.
</p>

<a id="DistributingTor"></a>
<h3><a class="anchor" href="#DistributingTor">Czy mogę rozprowadzać Tora na
płycie CD mojego magazynu?</a></h3>

<p>
Oprogramowanie Tor jest <a href="http://www.fsf.org/">Wolnym Oprogramowaniem
(Free Software)</a>. To znaczy, że dajemy Ci prawo do rozpowszechniania
programu Tor, ze zmianami lub bez, za opłatą lub za darmo. Nie musisz nas pytać
o szczególne pozwolenie.
</p>

<p>
Lecz jeśli planujesz rozpowszechniać program Tor, musisz trzymać się naszej
<a href="<svnsandbox>LICENSE">licencji</a>.
W skrócie znaczy to tyle, że musisz dołączyć nasz plik LICENSE z jakąkolwiek
częścią programu Tor, którą rozpowszechniasz.
</p>

<p>
Większość ludzi zadająca nam to pytanie nie chce rozpowszechniać tylko programu Tor.
Chcą dystrybuować paczki z Torem, które zazwyczaj zawierają programy
<a href="http://www.privoxy.org/">Privoxy</a>
i <a href="http://www.vidalia-project.net/">Vidalia</a>.
Musisz się wtedy trzymać też licencji tych programów. Oba są pod licencją <a
href="http://www.fsf.org/licensing/licenses/gpl.html">GNU General
Public License</a>. Najprostszym sposobem na spełnienie licencji jest dołączenie
kodu źródłowego tych programów gdziekolwiek, gdzie umieszczasz paczki. Szukaj paczek
"source" ("kod źródłowy") na <a
href="http://www.vidalia-project.net/download.php">stronie pobierania Vidalii</a> i <a
href="http://sourceforge.net/project/showfiles.php?group_id=11118">stronie pobierania Privoxy</a>.
</p>

<p>
Ponadto, powinieneś/aś uważać, by nie wprowadzać w błąd swoich czytelników odnośnie
tego, czym jest Tor, kto go robi i co on daje (a czego nie). Przeczytaj
nasze <a href="<page trademark-faq>">FAQ o znaku handlowym</a> po więcej szczegółów.
</p>

<p>
I na koniec, powinieneś/aś zdawać sobie sprawę z tego, że nowe wersje programu Tor
wydajemy często i czasem dokonujemy zmian niezgodnych wstecz. Więc jeśli
rozprowadzasz konkretną wersję programu Tor, może ona nie być obsługiwana &mdash;
ani nawet działać &mdash; już sześć miesięcy później. Tak jest z każdym oprogramowaniem
dotyczącym bezpieczeństwa, które jest aktywnie rozwijane.
</p>

<a id="SupportMail"></a>
<h3><a class="anchor" href="#SupportMail">Jak mogę dostać odpowiedź na mój
list o Torze?</a></h3>

<p>
Wiele osób wysyła listy do deweloperów Tora prywatnie lub na nasze wewnętrzne
aliasy jak tor-webmaster, z pytaniami dotyczącymi swojej konfiguracji &mdash;
nie mogą sprawić, by firewall działał, nie mogą skonfigurować Privoxy itd.
Czasem nasi ochotnicy mogą odpowiedzieć na te pytania, ale zazwyczaj muszą
spędzać większość czasu na zadaniach programistycznych, dzięki którym zyska
więcej ludzi. Jest to zwłaszcza prawdą, gdy na Twoje pytanie jest już odpowiedź w <a
href="<page documentation>">dokumentacji</a> lub w tym FAQ. Nie nienawidzimy Cię,
jesteśmy po prostu zajęci.
</p>

<p>
Tak więc, jeśli nie odpowiadamy na Twój list, najpierw sprawdź stronę z <a
href="<page documentation>">dokumentacją</a>, oraz to FAQ. Potem przeczytaj <a
href="http://www.catb.org/~esr/faqs/smart-questions.html">"Jak mądrze zadawać
mądre pytania"</a>. Jeśli to nie pomoże, mamy
<a href="<page documentation>#Support">kanał IRC</a>, gdzie możesz zadawać pytania
(ale jeśli ciagle będą źle sformułowane lub nie o Torze, tam też pewnie nie dostaniesz
wielu odpowiedzi). W ostateczności, ludzie na <a href="<page documentation>#MailingLists"
>liście mailingowej or-talk</a> mogą Ci dać parę wskazówek, jeśli inni doznali tych samych
problemów, co Ty. Najpierw jednak przejrzyj <a
href="http://archives.seul.org/or/talk/">archiwa</a>.
</p>

<p>
Inną strategią jest  <a href="<page docs/tor-doc-relay>">prowadzenie przekaźnika sieci Tor
przez jakiś czas</a>, lub <a href="<page donate>">dotacja pieniędzy</a>
<a href="<page volunteer>">albo czasu</a> na naszą sprawę. Chętniej zwrócimy uwagę na
pytania osób, które pokazały zainteresowanie i poświęcenie, by dać coś społeczności
Tora.
</p>

<p>
Jeśli znajdziesz swoją odpowiedź, zostań na kanale IRC lub liście mailingowej
i odpowiadaj na pytania od innych.
</p>

<a id="WhySlow"></a>
<h3><a class="anchor" href="#WhySlow">Czemu Tor jest taki powolny?</a></h3>

<p>
Jest wiele powodów, dlaczego sieć Tora jest w tej chwili powolna.
</p>

<p>
Zanim odpowiemy na to pytanie, powinieneś/aś zdać sobie sprawę, że Tor nigdy nie będzie
działał błyskawicznie. Twój ruch sieciowy jest przekierowywany przez komputery ochotników z
różnych części świata i pewne wąskie gardła i przestoje zawsze będą obecne. Nie oczekuj,
że przez Tora osiągniesz przepustowość w stylu uczelni.
</p>

<p>
Ale to wszystko nie znaczy, że nie można polepszyć stanu rzeczy. Aktualna sieć Tora jest
dość mała w porównaniu z liczbą ludzi, którzy próbują jej używać, a wielu z tych ludzi
nie rozumie lub nie obchodzi ich, że Tor nie może teraz dać sobie rady z obciążeniem
powodowanym przez współdzielenie plików.
</p>

<p>
Jak możesz pomóć?
</p>

<ul>

<li>
<a href="<page docs/tor-doc-relay>">Skonfiguruj swojego Tora, by przekazywał
ruch innych</a>. Pomóż uczynić sieć Tora dość dużą, byśmy mogli obsłużyć
wszystkich ludzi, którzy chcą prywatności i bezpieczeństwa w Internecie.
</li>

<li>
<a href="<page gui/index>">Pomóż uczynić Tora łatwiejszym w użyciu</a>. Potrzebujemy
zwłaszcza ludzi, którzy pomogą ułatwić konfigurację Tora jako przekaźnika sieci.
Ponadto, potrzebujemy pomocy w stworzeniu jasnej, prostej dokumentacji, która
poprowadzi ludzi w procesie konfiguracji.
</li>

<li>
Są pewne wąskie gardła w aktualnej sieci Tora. Pomóż nam zaprojektować
eksperymenty, które pozwolą na wyśledzenie i zademonstrowanie, gdzie są problemy,
a wtedy my będziemy mogli bardziej skupić się na ich naprawieniu.
</li>

<li>
Jest kilka kroków, które każdy może podjąć, by polepszyć wydajność Tora. <a
href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/FireFoxTorPerf">Możesz
skonfigurować Firefoksa, by lepiej radził sobie z Torem</a>, <a
href="http://www.pps.jussieu.fr/~jch/software/polipo/tor.html">możesz używać
Polipo z Torem</a>, lub spróbować <a href="<page download>">zainstalować
najnowszą wersję Tora</a>. Jeśli to podziała, pomóż innym, dokumentując, co zrobiłeś,
i daj nam o tym znać.
</li>

<li>
Tor wymaga też trochę zmian architektury. Jedną z ważną\ych zmian jest
rozpoczęcie dostarczania <a href="#EverybodyARelay">lepszej obsługi ludziom, którzy
prowadzą przekaźniki sieci</a>. Pracujemy nad tym, a skończymy szybciej, jeśli
uda nam się spędzić przy tym więcej czasu.
</li>

<li>
Pomóż robić inne rzeczy, abyśmy my mogli się zająć tym, co trudne. Zastanów się
chwilę nad swoimi umiejętnościami i zainteresowaniami, po czym
<a href="<page volunteer>">zajrzyj na naszą stronę dla ochotników</a>.
</li>

<li>
Pomóż znaleźć sponsorów dla Tora. Czy pracujesz dla firmy lub agencji rządowej,
która używa Tora lub korzysta z anonimowości w Internecie, np. by dyskretnie
przeglądać strony internetowe konkurencji, lub łączyć się z serwerami w czasie
podróży bez odkrywania swoich powiązań? Jeśli Twoja organizacja ma interes w
tym, by sieć Tora działała, prosimy skontaktuj się z nimi odnośnie wspierania Tora.
Bez sponsorów, Tor stanie się jeszcze wolniejszy.
</li>

<li>
Jeśli nie możesz pomóc na żaden z powyższych sposobów, możesz pomóc indywidualnie,
poprzez <a href="<page donate>">złożenie skromnej dotacji dla naszej sprawy</a>.
To się przydaje!
</li>

</ul>

<a id="Funding"></a>
<h3><a class="anchor" href="#Funding">Co Projekt Tor zrobiłby z większymi funduszami?</a></h3>

<p>
W tej chwili mamy około 1500 przekaźników sieci, ze średnim ruchem 150 MB/s.
Mamy kilkaset tysięcy aktywnych użytkowników. Ale sieć Tora nie jest jeszcze
samopodtrzymująca się.
</p>

<p>
Jest sześć głównych spraw programistycznych i związanych z utrzymaniem, które wymagają uwagi:
</p>

<ul>

<li>
Skalowalność: musimy ciągle skalować i decentralizować architekturę Tora, by mógł
obsłużyć tysiące przekaźników i miliony użytkowników. Zbliżająca się wersja stabilna jest
ważnym krokiem ku lepszemu, ale jest jeszcze wiele do zrobienia w następnej kolejności,
by utrzymać Tora szybkiego i stabilnego.
</li>

<li>
Wsparcie użytkowników: Z taką liczbą użytkowników, wiele osób ciągle zadaje pytania,
oferuje pomoc w innych sprawach itd. Potrzebujemy dobrej, jasnej dokumentacji i
musimy poświęcić trochę wysiłku na koordynację wolontariuszy.
</li>

<li>
Obsługa przekaźników sieci: sieć Tora jest prowadzona przez wolontariuszy, ale
oni wymagają uwagi z usuwaniem błędów, tłumaczeniem, czemu coś nie działa,
przypominaniem o aktualizacjach itd. Sama sieć jest czymś wspólnym i ktoś musi
poświęcić trochę energii, by operatorzy przekaźników byli zadowoleni. Musimy też
popracować nad <a href="#RelayOS">stabilnością</a> na niektórych systemach
&mdash; np. przekaźniki Tora mają aktualnie problemy na Win XP.
</li>

<li>
Łatwość obsługi: Poza dokumentacją, musimy też popracować nad użytecznością
samego oprogramowania. W skład tego punktu wchodzą: instalatory, przejrzyste GUI, łatwa konfiguracja
do współpracy z innymi aplikacjami, i generalnie zautomatyzowanie wszystkich
trudnych i mylących kroków w Torze. Zaczęliśmy już pracę nad tym poprzez
<a href="<page gui/index>">konkurs na GUI</a>, ale znacznie więcej pracy
pozostało &mdash; użyteczność oprogramowania do prywatności nigdy nie była łatwa.
</li>

<li>
Bodźce: Musimy popracować nad sposobami zachęcania ludzi do konfigurowania
swoich Torów jako przekaźników sieci i węzłów wyjściowych, zamiast tylko jako
klientów.
<a href="#EverybodyARelay">Musimy sprawić, by łatwo było stać się przekaźnikiem i
musimy dać ludziom bodźce, by to robili.</a>
</li>

<li>
Badania: Obszar komunikacji anonimowej jest pełen niespodzianek i pułapek. W
naszym wolnym czasie pomagamy prowadzić najważniejsze konferencje o anonimowości i
prywatności, jak <a href="http://petsymposium.org/">PETS</a>. Zidentyfikowaliśmy zestaw
kluczowych <a href="<page volunteer>#Research">pytań badawczych do Tora</a>, które
pomogą nam dowiedzieć się, jak zabezpieczyć Tora przed różnymi istniejącymi atakami.
Oczywiście, za tymi pytaniami kryją się dalsze.
</li>

</ul>

<p>
Robimy postępy w każdej z tych rzeczy, ale w tym tempie
<a href="#WhySlow">sieć Tora rośnie szybciej niż deweloperzy mogą nadążyć</a>.
Teraz jest idealny moment na dodanie kilku deweloperów do sprawy, byśmy mogli
kontynuować wzrost sieci.
</p>

<p>
Jesteśmy także zainteresowani wzięciem się za problemy powiązane, jak ochrona
przed cenzurą.
</p>

<p>
Jesteśmy dumni z bycia <a href="<page sponsors>">sponsorowanymi i wspieranymi</a>
przez Omidyar Network, International Broadcasting Bureau, Bell
Security Solutions, Electronic Frontier Foundation, kilka agencji rządowych i
grup badawczych, i setki prywatnych osób, które włożyły swój wkład w projekt.
</p>

<p>
Jednak, to wsparcie jest niewystarczające, by Tor był na bieżąco ze zmianami
w obszarze prywatności w Internecie. Prosimy <a href="<page donate>">złóż dotację</a>
do projektu lub <a href="<page contact>">skontaktuj się</a> z naszym dyrektorem
wykonawczym, by dowiedzieć się, jak dokonywać większych wpłat lub grantów.
</p>

<hr />

<a id="question"></a>
<h3><a class="anchor" href="#question">Pytania?</a></h3>

</div>

#include <foot.wmi>

tor-webwml.git

Mainetance/polish translation update.