tor-webwml.git

@@ -0,0 +1,346 @@

+## translation metadata

+# Based-On-Revision: 13011

+# Last-Translator: bogdandr_at_op . pl

+

+#include "head.wmi" TITLE="Kto używa Tora?" CHARSET="UTF-8"

+

+# Note to translators: this file is still under construction, and

+# will probably change a whole lot before we link to it. So it's

+# probably best to not translate it yet.

+

+<div class="main-column">

+<h1>Kto używa Tora?</h1>

+<ul>

+<li><a href="<page torusers>#normalusers">Zwyczajni użytkownicy Internetu używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#military">Wojskowi używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#journalist">Dziennikarze i ich widownia użyają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#lawenforcement">Stróże prawa używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#activists">Aktywiści używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#spotlight">Osoby publiczne i niepubliczne używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#executives">Kierownicy używają Tora</a></li>

+<li><a href="<page torusers>#bloggers">Blogerzy używają Tora</a></li>

+</ul>

+<p>

+

+<h2>Początek</h2>

+<p>

+Tor był początkowo zaprojektowany, zaimplementowany i wydany jako

+<a href="http://www.onion-router.net/">projekt trasowania cebulowego trzeciej generacji Laborarotium

+Marynarki Wojennej (Naval Research Laboratory)</a>.

+Był początkowo rozwijany przez i dla Marynarki Wojennej USA przede wszystkim w celu

+ochrony łączności rządowej. Dziś jest używany na co dzień do różnych celów przez

+wojskowych, dziennikarzy, stróżów prawa, aktywistów i wielu innych ludzi.

+Poniżej przedstawiamy kilka specyficznych zastosowań, o których wiemy lub które polecamy.

+</p>

+

+<a link="normalusers"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#normalusers">Zwyczajni użytkownicy Internetu używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li><strong>Bronią swojej prywatności przed pozbawionymi skrupułów ludźmi od marketingu

+i złodziejami tożsamości.</strong>

+Firmy dostarczające łącza internetowe (ISPs) <a href="http://seekingalpha.com/article/29449-compete-ceo-isps-sell-clickstreams-for-5-a-month"

+>sprzedają zapisy z twojego przeglądania sieci ludziom od marketingu

+lub komukolwiek, kto zechce za to zapłacić. Firmy te zazwyczaj mówią, że

+anonimizują te dane poprzez nie podawanie informacji umożliwiających identyfikację,

+ale <a href="http://www.wired.com/politics/security/news/2006/08/71579?currentPage=all">udowodniono,

+że to nieprawda</a>. Pełny zapis stron, które odwiedzasz, tekst każdego wykonanego wyszukiwania,

+i potencjalnie każdy login, a nawet hasło mogą być częścią tych danych. Ponadto, strony

+(<a href="http://www.google.com/privacy_faq.html">i wyszukiwarki</a>), które odwiedzasz,

+mają swoje własne zapisy zawierające tę samą ilość lub nawet wiecej informacji.

+</li>

+<li><strong>Chronią swoją łączność przed nieodpowiedzialnymi korporacjami.</strong>

+W całym Internecie Tor jest zalecany ludziom, którzy właśnie zaniepokoili się

+o swoją prywatność w obliczu wzrastającej liczby włamań i zdrady prywatnych danych.

+Od <a href="http://www.securityfocus.com/news/11048">zagubionych taśm kopii zapasowych</a>, do

+<a href="http://www.nytimes.com/2006/08/09/technology/09aol.html?ex=1312776000&amp;en=f6f61949c6da4d38&amp;ei=5090"

+>oddawania danych badaczom</a>, twoje dane są często niedostatecznie chronione

+przez tych, którym powinieneś ufać w tych sprawach.

+</li>

+<li><strong>Chronią swoje dziecie w sieci.</strong>

+Powiedziałeś/aś swoim dzieciom, że nie powinny podawać danych osobowych w sieci, ale

+mogą one zdradzać miejsce swojego pobytu poprzez nie ukrywanie swojego adresu IP

+Ponadto, adresy IP mogą być <a href="http://whatismyipaddress.com/"

+>użyte do odkrycia miasta, a nawet ulicy</a> i mogą też

+<a href="http://whatsmyip.org/more/">zdradzić inne informacje</a> o tym, jak łączysz się

+z Internetem. W Stanach Zjednoczonych rząd naciska, by to odwzroworanie IP-adres

+było coraz bardziej precyzyjne.

+</li>

+<li><strong>Badają wrażliwe tematy.</strong>

+W sieci dostępne jest bogactwo informacji. Ale może w twoim kraju dostęp do informacji

+na temat AIDS, kontroli narodzin,

+<a href="http://www.cbsnews.com/stories/2002/12/03/tech/main531567.shtml">kultury Tybetańskiej</a>,

+lub religii światowych jest za krajową zaporą ogniową (firewallem).

+</li>

+</ul>

+

+<a link="military"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#military">Wojskowi używają Tora</a></h2>

+<ul>

+

+<li>

+<strong>Agenci w terenie:</strong>

+Rebeliantom nie jest trudno monitorować ruch sieciowy i odkryć

+wszystkie hotele i inne miejsca, z których inni ludzie łączą się

+ze znanymi serwerami wojskowymi.

+Agenci wojskowi w terenie daleko od domu używają Tora do maskowania

+stron, które odwiedzają, do ochrony interesów i operacji wojskowych,

+a także do ochrony siebie od niebezpieczeństwa.

+</li>

+

+<li><strong>Usługi ukryte:</strong>

+Gdy Internet by projektowany przez DARPA, jego głównym celem było ułatwienie

+wykonywania rozproszonej, sprawnej łączności w wypadku ataków lokalnych.

+Jednakże, część funkcji musi być zcentralizowana, jak na przykład miejsca

+kontroli i dowodzenia. Odkrywanie geograficznej lokalizacji dowolnego dostępnego

+serwera jest w naturze protokołów internetowych. Usługi ukryte Tora

+pozwalają punktom kontroli i dowodzenia fizyczne zabezpieczenie przed

+wykryciem i zniszczeniem.

+</li>

+<li><strong>Zbieranie danych wywiadowczych:</strong>

+Personel wojskowy musi używać elektronicznych zasobów prowadzonych i

+monitorowanych przez rebeliantów. Nie chcą zapisów wojskowych adresów IP

+na serwerach, gdyż to odkryłoby fakt prowadzenia wywiadu.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="journalist"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#journalist">Dziennikarze i ich widownia użyają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li><strong><a href="http://www.rsf.org/">Reporterzy bez Granic</a></strong>

+znajdują internetowych więźniów sumienia i zamkniętych w więzieniach lub

+krzywdzonych dziennikarzy na całym świecie. Zalecają dziennikarzom, ich źródłom,

+blogerom i dysydentom używanie Tora do zapewnienia sobie prywatności i bezpieczeństwa.

+</li>

+<li><strong>Amerykańskie <a href="http://www.ibb.gov/">International Broadcasting Bureau</a></strong>

+(Głos Ameryki/Radio Wolna Europa/Radio Wolna Azja) wspiera rozwój Tora, by pomóc użytkownikom

+Internetu w krajach bez bezpiecznego dostępu do wolnych mediów. Tor daje ludziom za

+krajowymi zaporami ogniowymi lub pod nadzowrem represyjnych reżimów możliwość

+uzyskania globalnej perspektywy na kontrowersyjne tematy jak demokracja, ekonomia i religia.

+</li>

+<li><strong>Dziennikarze obywatelscy w Chinach</strong> używają Tora do pisania o

+lokalnych zdarzeniach, by zachęcić zmiany społeczne i reformy polityczne.

+</li>

+<li><strong>Obywatele i dziennikarze w <a

+href="http://www.rsf.org/rubrique.php3?id_rubrique=554">internetowych czarnych

+dziurach</a></strong> używają Tora, by badać propagandę krajową i opozycyjne punkty

+widzenia, by pisać artykuły w mediach nie kontrolowanych przez państwo i aby

+uniknąć ryzyka osobistych konsekwencji intelektualnej ciekawości.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="lawenforcement"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#lawenforcement">Stróże prawa używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li><strong>Inwigilacja on-line:</strong>

+Tor pozwala na odwiedzanie wątpliwych stron i serwisów internetowych bez

+pozostawiania zdradzających śladów. Jeśli administrator nielegalnej

+strony hazardowej zobaczyłby w logach wielokrotne połączenia z adresów IP

+należących do rządu lub organów ochrony prawa, śledztwo mogłoby ucierpieć.

+</li>

+<li><strong>Operacje wykiwania:</strong>

+Podobnie, anonimowość pozwala stróżom prawa brać udział w “tajnych”

+operacjach w sieci. Nieważne, jak dobra jest “uliczna wiarygodność” danego oficera.

+Jeśli w łączności biorą udział zakresy adresów IP policji, operacja wychodzi na jaw.

+</li>

+<li><strong>Prawdziwie anonimowe serwisy ze wskazówkami:</strong>

+Mimo iż anonimowe serwisy ze wskazówkami są popularne, bez oprogramowania do

+anonimowości są znacznie mniej użyteczne. Wyspecjalizowane źródła wiedzą, że

+mimo iż imię czy adres e-mail nie są częścią informacji, logi serwera mogą

+zidentyfikować ich bardzo szybko. W wyniku tego, serwisy ze wskazówkami, które

+nie zachęcają do anonimowości, same sobie ograniczają liczbę źródeł wskazówek.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="activists"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#activists">Aktywiści używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li><strong>Aktywiści w sprawach praw człowieka używają Tora w strefach zagrożenia

+do anonimowego zgłaszania nadużyć.</strong> W wielu krajach ludzie działający

+na rzecz prawa pracowników używają Tora i innych form anonimowości off-line i on-line,

+by organizować pracowników zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. Mimo

+iż działają zgodnie z prawem, nie znaczy to, że są bezpieczni. Tor umożliwia

+uniknięcie oskarżenia i jednoczesne głośne mówienie.

+</li>

+<li>Gdy grupy takie jak <strong>Friends Service Committee i grupy środowiskowe

+są coraz <a href="http://www.afsc.org/news/2005/government-spying.htm"

+>częściej inwigilowane</a> w Stanach Zjednoczonych</strong>

+w związku z prawem mającym chronić przed terroryzmem, wielu pokojowych agentów

+zmiany polega na Torze w celu zachowania prywatności w trakcie wykonywania

+zgodnych z prawem czynności

+</li>

+<li><strong><a href="http://hrw.org/doc/?t=internet">Human Rights Watch</a></strong>

+zaleca Tora w swoim raporcie, “

+<a href="http://www.hrw.org/reports/2006/china0806/">Race to the Bottom: Corporate

+Complicity in Chinese Internet Censorship</a>&rdquo; (&ldquo;Wyścig na dno:

+Korporacyjny współudział w chińskim cenzurowaniu Internetu”). Współautor

+dokumentu przeprowadził wywiad z Rogerem Dingledinem, liderem projektu Tor,

+na temat używania Tora. Tor opisany jest w sekcji mówiącej, jak przełamać <a

+href="http://www.hrw.org/reports/2006/china0806/3.htm#_Toc142395820">“Chiński Wielki

+Mur Ognisty&rdquo;</a> (firewall). Dokument zaleca ludziom pracującym na rzecz

+praw człowieka na całym świecie używanie Tora do “bezpiecznego przeglądania

+Internetu i bezpiecznej łączności.”

+</li>

+<li> Projekt Tor skonsultował się i zgłosił chęć pomocy do nowej kampanii

+<strong>Amnesty International -

+ <a href="http://irrepressible.info/">kampanii o odpowiedzialności korporacji</a></strong>.

+Przeczytaj także ich <a href="http://irrepressible.info/static/pdf/FOE-in-china-2006-lores.pdf">pełny

+raport</a> dotyczący spraw Internetu w Chinach.

+</li>

+<li><a href="http://www.globalvoicesonline.org">Global Voices</a>

+poleca Tora, zwłaszcza do <strong>anonimowego blogowania</strong>, poprzez ich

+<a href="http://www.google.com/search?q=site:www.globalvoicesonline.org+tor"

+>stronę.</a>

+</li>

+<li>Sąd Najwyższy USA ostatnio zdjął prawne ochrony z rządowych aktywistów.

+Ale aktywiści pracujący na rzecz przejrzystości rządu lub odpowiedzialności

+korporacji mogą używać Tora, by szukać sprawiedliwości bez reperkusji.

+</li>

+<li>Jedna z naszych osób kontaktowych, która pracuje w ochronie zdrowia nonprofit

+w Afryce, zgłasza że jego organizacja <strong>przeznacza 10% budżetu na pokrycie

+różnych rodzajów korupcji</strong>, głównie łapówki itp. Gdy ta ilośc szybko rośnie,

+nie tylko nie stać ich na pieniądze, nie stać ich też na skarżenie się —

+jest to punkt, w którym otwarty sprzeciw może być niebezpieczny. Dlatego jego

+ogranizacja pracowała nad <strong>wykorzystaniem Tora do bezpiecznego ujawniania

+korupcji w rządzie</strong>, by mogli kontynouwać pracę.

+</li>

+<li>Na niedawnej konferencji pracownik Tora wpadł na kobietę pochodzącą z

+“firmowego miasteczka” we wschodnich Stanach. Próbowała ona blogować

+anonimowo, by pozyskać lokalnych mieszkańców do <strong>pilnej reformy w firmie</strong>,

+która zdominowała miejską ekonomię i sprawy rządowe. Jest ona w pełni powiadomiona,

+że rodzaj organizaji, który wykonuje <strong>mógł prowadzić do krzywdy lub &ldquo;śmiertelnych

+wypadków.&rdquo;</strong>

+</li>

+<li>We wschodnij Azji niektóre organizaje pracownicze używają anonimowości, by

+<strong>ujawniać informacje dotyczące firm</strong>, które produkują wyroby dla

+zachodnich krajów, i by organizować lokalną pracę.

+</li>

+<li>

+Tor może pomagać aktywistom w unikaniu cenzury ze strony rządu lub korporacji, która

+utrudnia organizowanie. W jednym takim przypadku

+<a href="http://www.cbc.ca/story/canada/national/2005/07/24/telus-sites050724.html"

+>Kanadyjski ISP zablokował dostęp do strony związkowej wykorzystywanej przez jego

+własnych pracowników</a> w celu zorganizowania strajku.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="spotlight"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#spotlight">Osoby publiczne i niepubliczne używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li>Czy bycie w świetle reflektorów na zawsze uniemożliwia posiadanie

+prywatnego życia w sieci? Rolniczy prawnik w Nowej Anglii prowadzi

+anonimowy blog, gdyż, ze względu na zróżnicowaną klientelę jego

+prestiżowej firmy prawniczej, <strong>jego przekonania polityczne na pewno kogoś urażą</strong>.

+Jednak nie chce on siedzieć cicho w sprawach, na których mu zależy. Tor pomaga mu

+pozostać anonimowym tak, by mógł wyrażać swoje opinie bez konsekwencji dla

+jego publicznej roli.

+</li>

+<li>Ludzie żyjący w ubóstwie często nie biorą pełnego udziału w społeczeństwie

+obywatelskim -- nie z ignorancji czy apatii, lecz ze strachu. Jeśli coś, co napisałeś,

+miałoby trafić do twojego szefa, straciłbyś pracę? Jeśli twój pracownik socjalny

+przeczytałby twoją opinię o systemie, traktowałby cie inaczej? Anonimowość

+gaje głos bezgłośnym. By to wspierać,

+<strong>Tor ma w tej chwili otwartą pozycję Americorps/VISTA</strong>.

+Ten rządowy grant pokryje pełnoetatowe stypendium dla ochotnika, by

+stworzył szkolenia, by <strong>pokazać ludności o niskich dochodach,

+jak używać anonimowości w sieci dla bezpieczniejszego zaangażowania społecznego</strong>.

+Mimo iż często się mówi, że ludzie biedni nie używają sieci do spraw obywatelskich,

+nie dbając o swoje interesy, naszą hipotezą (opartą na osobistych rozmowach

+i anegdotach) jest to, że to dokładnie ta &dquo;utrwalona opinia”

+zapisana w sieci jest tym, co powstrzymuje wielu biednych przed wypowiadaniem

+się w Internecie. Mamy nadzieję pokazać ludziom, jak angażować się bezpieczniej

+w sieci, a pod koniec roku zbadać, jak zmieniło się obywatelskie zaangażowanie

+on-line i off-line i jak społeczeństwo widzi kontynuację tego w przyszłości.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="executives"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#executives">Kierownicy używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li><strong>Spotkania na temat zagrożeń bezpieczeństwa:</strong>

+Powiedzmy, że pewna instytucja finansowa bierze udział w spotkaniu

+na temat bezpieczeństwa o atakach internetowych. Takie repozytorium wymaga od członków

+zgłaszania włamań do jakiejś centralnej grupy, która koreluje ataki, by

+wykryć powtarzające się wzorce i wysłać zawiadomienia. Ale jeśli jakiś

+konkretny bank w St. Louis padł ofiarą włamania, nie chcą, by atakujący

+obserwujący ruch przchodzący do repozytorium wyśledził, skąd pochodzi

+dana informacja. Nawet jeśli każdy pakiet byłby zaszyfrowany, adres IP

+zdradziłby pochodzenie złamanego systemu. Tor pozwala takim repozytoriom

+poufnych danych na unikanie włamania.

+</li>

+<li><strong>Patrzenie na konkurencję tak, jak widzi ją rynek:</strong>

+Jeśli spróbujesz sprawdzić ceny konkurencji, możesz na ich stronie

+wcale nie znaleźć informacji lub znaleźć zwodzące informacje.

+Może tak być dlatego, że ich serwer może być ustawiony tak, by wykrywać

+połączenia od konkurencji i blokować lub szerzyć dezinformacje wśród

+twojego personelu. Tor pozwala firmom oglądać swój sektor tak, jak

+widzi go cała reszta.

+</li>

+<li><strong>Utrzymywanie strategii w tajemnicy:</strong>

+Inwestujący bank, na przykład, mógłby nie zechcieć, by wyszukiwacze informacji

+gospodarczych mogli śledzić, jakie strony oglądają ich analitycy.

+Strategiczna ważność wzorców ruchu sieciowego i podatność takich danych

+na inwigilację zaczyna być coraz bardziej dostrzegana w kilku

+obszarach świata biznesu.

+</li>

+<li><strong>Odpowiedzialność:</strong>

+W czasach, gdy nieodpowiedzialna i niezgłaszana działalność korporacji

+umniejszyła interesy za wiele miliardów dolarów, dyrektor wprowadzający

+prawdziwe zarządzanie chciałby, by wszyscy pracownicy mogli swobodnie

+ujawniać wewnętrzne problemy. Tor ułatwia wewnętrzną zdawanie relacji,

+zanim niedobre dla firmy sprawy będą nagłaśniane na zewnątrz.

+</li>

+</ul>

+

+<a link="bloggers"></a>

+<h2><a class="anchor" href="#bloggers">Blogerzy używają Tora</a></h2>

+<ul>

+<li>Codziennie słyszymy o blogerach, którzy zostają

+<a href="http://online.wsj.com/public/article/SB112541909221726743-Kl4kLxv0wSbjqrkXg_DieY3c8lg_20050930.html"

+>pozwani do sądu</a> lub

+<a href="http://www.usatoday.com/money/workplace/2005-06-14-worker-blogs-usat_x.htm"

+>wyrzuceni z pracy</a> za mówienie całkowicie legalnych rzeczy w sieci, w swoich blogach.

+Poza postępowaniem zgodnie z radą w

+<a href="http://w2.eff.org/bloggers/lg/">Prawnym przewodniku EFF dla Blogerów</a>

+i <a href="http://www.rsf.org/rubrique.php3?id_rubrique=542">Przewodnikiem

+dla blogerów i cyber-dysydentów</a> wydanego przez Reporterów bez Granic,

+zalecamy używanie Tora.

+</li>

+</ul>

+<p>

+Prosimy przysyłać nam swoje opowiadania o sukcesach. Są bardzo ważne, gdyż Tor

+daje anonimowość. Podczas, gdy spekulowanie o <a href="<page contact>"

+>niepożądanych efektach Tora</a> wzbudza dreszcze, to kiedy wszystko działa, nikt

+tego nie zauważa. To jest dobre dla użytkowników, ale nie tak dobre dla nas, gdyż

+publikowanie historii o sukcesach w tym, jak ludzie i organizacje pozostają

+anonimowi, może przynieś odwrotny efekt. Na przykład, rozmawialiśmy z oficerem FBI,

+który powiedział, że używa Tora codziennie w pracy — ale szybko dopisał prośbę,

+byśmy nie podawali szczegółów lub jego nazwiska.</p>

+

+<p> Jak każda technologia, od ołówków to telefonów komórkowych, anonimowość może

+być używana zarółno w dobrych, jak i złych celach. Widzieliście pewnie część

+żywiołowej debaty (<a

+href="http://www.wired.com/politics/security/commentary/securitymatters/2006/01/70000">za</a>,

+<a href="http://www.edge.org/q2006/q06_4.html#kelly">przeciw</a> i <a

+href="http://web.mit.edu/gtmarx/www/anon.html">akademickiej</a>) dotyczacej anonimowości.

+Projekt Tor jest oparty na wierze, że anonimowość nie jest tylko dobrym pomysłem raz na

+jakiś czas - jest wymaganiem wolnego i funkcjonującego społeczeństwa.

+<a href="http://www.eff.org/issues/anonymity">EFF ma dobry przegląd</a> na temat

+jak istotna anonimowość była dla tworzenia Stanów Zjednoczonych. Anonimowość jest

+postrzegana przez amerykańskie sądy jako fundamentalne i ważne prawo.

+Rządy same popierają anonimowość w wielu przypadkach:

+<a href="https://www.crimeline.co.za/default.asp">policyjne kanały informacyjne</a>,

+<a href="http://www.texasbar.com/Content/ContentGroups/Public_Information1/Legal_Resources_Consumer_Information/Family_Law1/Adoption_Options.htm#sect2"

+>serwisy adopcyjne</a>,

+<a href="http://writ.news.findlaw.com/aronson/20020827.html">tożsamość oficerów policji</a>,

+itd. Niemożliwe jest skrócenie tu całej debaty o anonimowości - jest zbyt długa ze zbyt dużą

+lizcbą niuansów, a jest wiele innych miejsc, gdzie można znaleźć te informacje. Mamy stronę

+<a href="page faq-abuse">o nadużyciach Tora</a> opisującą możliwe przypadki nadużyć Tora,

+ale wystarczy powiedzieć, że jeśli chcesz nadużyć ten system, to albo będzie on

+w większości zamknięty dla twoich celów (np. większość przekaźników sieci Tora nie obsługuje

+SMTP w celu zapobiegania anonimowemu spamowaniu e-mail), albo jeśli jesteś jednym z

+<a href="http://www.schneier.com/blog/archives/2005/12/computer_crime_1.html">Czterech Jeźdźców

+Informacyjnej Apokalipsy</a>, to masz lepsze środki niż Tor. Nie odrzucając potencjalnych

+możliwości nadużyć Tora, ta strona kilka z wielu ważnych sposobów wykorzystywania

+anonimowości on-line w dzisiejszych czasach.</p>

+</div>

+#include <foot.wmi>