tor-webwml.git

1) ## translation metadata

2) # Based-On-Revision: 18158

3) # Last-Translator: bogdandr_at_op . pl
4) 
5) #include "head.wmi" TITLE="FAQ Tora" CHARSET="UTF-8"
6) 
7) <div class="main-column">
8) 
9) <!-- PUT CONTENT AFTER THIS TAG -->
10) 
11) # Translators: you probably don't want to translate this file yet,
12) # since I'm hoping it will keep changing for a while. Thanks! -RD
13) 
14) <h2>FAQ Tora</h2>
15) <hr />
16) 

17) <p>Pytania ogólne</p>

18) <ul>

19) <li><a href="#WhatIsTor">Czym jest Tor?</a></li>
20) <li><a href="#CompatibleApplications">Jakich programów mogę
21) używać z Torem?</a></li>
22) <li><a href="#WhyCalledTor">Czemu się to nazywa Tor?</a></li>
23) <li><a href="#Backdoor">Czy jest tylna furtka w Torze?</a></li>
24) <li><a href="#DistributingTor">Czy mogę rozprowadzać Tora na
25) płycie CD mojego magazynu?</a></li>
26) <li><a href="#SupportMail">ak mogę dostać odpowiedź na mój
27) list o Torze?</a></li>
28) <li><a href="#WhySlow">Czemu Tor jest taki powolny?</a></li>
29) <li><a href="#Funding">Co Projekt Tor zrobiłby z większymi funduszami?</a></li>
30) </ul>
31) 
32) <p>Kompilacja i instalacja:</p>

33) <ul>
34) <li><a href="#HowUninstallTor">Jak odinstalować Tora?</a></li>
35) <li><a href="#PGPSigs">Czym są te pliki "sig" na stronie pobierania?</a></li>
36) <li><a href="#CompileTorWindows">Jak skompilować Tora pod Windows?</a></li>
37) <li><a href="#VirusFalsePositives">Czemu mój program Tor zdaje się
38) mieć wirusa lub oprogramowanie szpiegujące?</a></li>
39) <li><a href="#LiveCD">Czy jest LiveCD lub inna dystrybucja/paczka zawierająca Tora?</li>
40) </ul>

41) 
42) <p>Uruchamianie Tora:</p>
43) 
44) <p>Uruchamianie klienta Tora:</p>
45) 
46) <p>Uruchamianie przekaźnika sieci Tora:</p>
47) 
48) <p>Uruchamianie usługi ukrytej Tora:</p>
49) 
50) <p>Anonimowość i bezpieczeństwo:</p>
51) <ul>
52) <li><a href="#KeyManagement">Opowiedzcie mi o kluczach używanych przez Tora.</a></li>

53) </ul>
54) 

55) <p>Alternatywne projeky, których nie robimy (jeszcze):</p>
56) <ul>
57) <li><a href="#EverybodyARelay">Powinno się sprawić, by każdy użytkownik Tora był przekaźnikiem.</a></li>
58) </ul>
59) 
60) 

61) <p>Nadużycie</p>
62) <ul>
63) <li><a href="#Criminals">Czy Tor nie umożliwia przestępcom robienia złych rzeczy?</a></li>
64) <li><a href="#RespondISP">Jak odpowiadać mojemu dostawcy internetu o moim przekaźniku
65) wyjściowym?</a></li>
66) </ul>
67) 

68) <p>Jeśli chcecie poznać odpowiedzi na inne pytania, nie znajdujące się jeszcze
69) w tej wersji FAQ, spójrzcie na razie na <a
70) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorFAQ">wiki FAQ</a>.</p>
71) 
72) 

73) <hr />
74) 
75) <a id="General"></a>
76) 
77) <a id="WhatIsTor"></a>
78) <h3><a class="anchor" href="#WhatIsTor">Czym jest Tor?</a></h3>
79) 
80) <p>
81) Nazwa "Tor" może odnosić się do kilku różnych komponentów.
82) </p>
83) 
84) <p>
85) Oprogramowanie Tor to program, który możesz uruchomić na swoim komputerze
86) i który pomaga w zachowaniu bezpieczeństwa w Internecie. Tor chroni Cię,
87) przekazując Twój ruch sieciowy poprzez rozproszoną sieć przekaźników
88) uruchamianych przez wolontariuszy na całym świecie: zapobiega podglądaniu
89) Twojego łącza internetowego w celu poznania listy stron, które odwiedzasz,
90) i zapobiega poznaniu Twojej fizycznej lokalizacji przez strony, które odwiedzasz.
91) Ten zestaw przekaźników jest nazywany siecią Tora. Możesz dowiedzieć się więcej
92) o tym, jak działa Tor na <a href="<page overview>">stronie wprowadzenia</a>.
93) </p>
94) 
95) <p>
96) Projekt Tor jest organizacją non-profit (dobroczynną), która zajmuje się

97) i rozwija oprogramowanie Tor.

98) </p>
99) 
100) <a id="CompatibleApplications"></a>
101) <h3><a class="anchor" href="#CompatibleApplications">Jakich programów mogę
102) używać z Torem?</a></h3>
103) 
104) <p>
105) Są dwa elementy "toryfikacji" programu: anonimowość na poziomie połączenia
106) i anonimowość na poziomie aplikacji. Anonimowość na poziomie połączenia
107) skupia się na zapewnianiu tego, by ruch sieciowy aplikacji był wysyłany przez Tora.
108) Jest to zazwyczaj robione tak, że program jest konfigurowany do używania
109) Twojego klienta Tora jako serwer pośredniczący (proxy) typu "socks", ale są też
110) inne sposoby. Jeśli chodzi o anonimowość na poziomie aplikacji, musisz upewnić
111) się, że informacje wysyłane przez aplikację nie szkodzą Twojej prywatności.
112) (Nawet jeśli połączenia są przekierowywane przez Tora, nie jest wskazane
113) przekazywanie takich informacji jak nazwisko.) Ten drugi krok musi być robiony
114) na każdym programie inaczej, co jest powodem tego, że nie polecamy jeszcze
115) wielu programów do bezpiecznego używania z Torem.
116) </p>
117) 
118) <p>
119) Większość naszej dotychczasowej pracy skupiła się na przeglądarce internetowej Firefox.
120) Paczki na <a href="<page download>">stronie pobierania</a> automatycznie
121) instalują <a href="<page torbutton/index>">rozszerzenie Torbutton do Firefoksa</a>,
122) jeśli masz zainstalowanego Firefoksa. Od wersji 1.2.0 Torbutton usuwa wiele
123) problemów poziomów połączenia i aplikacji.
124) </p>
125) 
126) <p>
127) Jest wiele innych programów, których można używać z Torem, ale nie zbadaliśmy
128) problemów anonimowości poziomu aplikacji w tych programach dość dobrze, by
129) móc polecić bezpieczną konfigurację. Nasze wiki ma listę instrukcji <a
130) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorifyHOWTO">toryfikacji
131) poszczególnych aplikacji</a>. Jest też <a
132) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/SupportPrograms">lista
133) aplikacji pomagających w przekierowaniu ruchu sieciowego przez Tora</a>.
134) Prosimy o dodawanie wpisów do tej listy i pomaganie nam w utrzymaniu jej
135) w zgodności ze stanem faktycznym!
136) </p>
137) 
138) <a id="WhyCalledTor"></a>
139) <h3><a class="anchor" href="#WhyCalledTor">Czemu się to nazywa Tor?</a></h3>
140) 
141) <p>
142) Gdyż Tor jest siecią trasowania cebulowego (ang. The Onion Routing).
143) Gdy zaczynaliśmy nowy projekt kolejnej generacji i implementację
144) trasowania cebulowego w 2001-2002, mówiliśmy ludziom, że pracujemy nad
145) trasowaniem cebulowym, a oni odpowiadali "Fajnie. Ale nad którym?". Nawet jeśli
146) trasowanie cebulowe stało się terminem powszechnym, Tor narodził się z
147) tego właściwego <a
148) href="http://www.onion-router.net/">projektu trasowania cebulowego</a>, prowadzonego
149) przez Laboratorium Badawcze Marynarki Wojennej.
150) </p>
151) 
152) <p>
153) (Ma też niezłe tłumaczenie z niemieckiego i tureckiego.)
154) </p>
155) 
156) <p>
157) Uwaga: mimo iż pochodzi od skrótu, słowa Tor nie pisze się "TOR". Tylko

158) pierwsza litera jest wielka. W zasadzie zauważamy kogoś, kto nie przeczytał naszej
159) strony (i dowiedział się wszystkiego o Torze z artykułów), po tym, że źle
160) literuje nazwę.

161) </p>
162) 
163) <a id="Backdoor"></a>
164) <h3><a class="anchor" href="#Backdoor">Czy jest tylna furtka w Torze?</a></h3>
165) 
166) <p>
167) Nie ma absolutnie żadnego tylnego wejścia do Tora. Nikt nie prosił nas,
168) abyśmy takie zrobili, a znamy kilku mądrych prawników, którzy mówią, że
169) mało prawdopodobne jest, by ktoś zmusił nas do zrobienia czegoś takiego w naszej
170) jurysdykcji (Stany Zjednoczone). Jeśli nas o to poproszę, będziemy z nimi
171) walczyć, i (jak mówią prawnicy) prawdopodobnie wygramy.
172) </p>
173) 
174) <p>
175) Naszym zdaniem umieszczenie tylnego wejścia do systemu Tor byłoby niesamowicie
176) nieodpowiedzialne względem naszych użytkowników i złym precedensem w ogóle w
177) dziedzinie oprogramowania do bezpieczeństwa. Jeśli kiedykolwiek umieścilibyśmy
178) celowe tylne wejście w naszym oprogramowaniu do bezpieczeństwa, zrujnowałoby to
179) nasze zawodowe reputacje. Nikt już by nigdy nie zaufał naszym programom &mdash; z
180) doskonałego powodu!
181) </p>
182) 
183) <p>
184) Ale to rzekłszy, jest jeszcze sporo subtelnych ataków, których różni ludzie mogą
185) próbować. Ktoś mógłby podszywać się pod nas, włamać się na nasze komputery
186) lub coś w tym stylu. tor jest programem o otwartym kodzie i zawsze powinieneś/aś
187) sprawdzać kod (lub chociaż pliki różnic od ostatniego wydania), czy nie ma tam
188) czegoś podejrzanego. Jeśli my (lub inni dystrybutorzy) nie damy Ci kodu, jest to

189) pewny znak, że dzieje się coś dziwnego. Powinieneś/aś też sprawdzać sygnatury
190) <a href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/VerifyingSignatures">PGP</a>,

191) by upewnić się, że nikt nie grzebał w miejscach dystrybucji.
192) </p>
193) 
194) <p>
195) Ponadto, w Torze mogą znaleźć się przypadkowe błędy, które mogłyby wpłynąć
196) na Twoją anonimowość. Okresowo szukamy i usuwamy błędy związane z anonimowością,
197) więc zawsze używaj najnowszej wersji Tora.
198) </p>
199) 
200) <a id="DistributingTor"></a>
201) <h3><a class="anchor" href="#DistributingTor">Czy mogę rozprowadzać Tora na
202) płycie CD mojego magazynu?</a></h3>
203) 
204) <p>
205) Tak.
206) </p>
207) 
208) <p>

209) Oprogramowanie Tor jest <a href="https://www.fsf.org/">Wolnym Oprogramowaniem

210) (Free Software)</a>. To znaczy, że dajemy Ci prawo do rozpowszechniania
211) programu Tor, ze zmianami lub bez, za opłatą lub za darmo. Nie musisz nas pytać
212) o szczególne pozwolenie.
213) </p>
214) 
215) <p>
216) Lecz jeśli planujesz rozpowszechniać program Tor, musisz trzymać się naszej

217) <a href="<svnsandbox>license">licencji</a>.

218) W skrócie znaczy to tyle, że musisz dołączyć nasz plik LICENSE z jakąkolwiek
219) częścią programu Tor, którą rozpowszechniasz.
220) </p>
221) 
222) <p>
223) Większość ludzi zadająca nam to pytanie nie chce rozpowszechniać tylko programu Tor.
224) Chcą dystrybuować paczki z Torem, które zazwyczaj zawierają programy
225) <a href="http://www.privoxy.org/">Privoxy</a>
226) i <a href="http://www.vidalia-project.net/">Vidalia</a>.
227) Musisz się wtedy trzymać też licencji tych programów. Oba są pod licencją <a

228) href="https://www.fsf.org/licensing/licenses/gpl.html">GNU General

229) Public License</a>. Najprostszym sposobem na spełnienie licencji jest dołączenie
230) kodu źródłowego tych programów gdziekolwiek, gdzie umieszczasz paczki. Szukaj paczek
231) "source" ("kod źródłowy") na <a
232) href="http://www.vidalia-project.net/download.php">stronie pobierania Vidalii</a> i <a
233) href="http://sourceforge.net/project/showfiles.php?group_id=11118">stronie pobierania Privoxy</a>.
234) </p>
235) 
236) <p>
237) Ponadto, powinieneś/aś uważać, by nie wprowadzać w błąd swoich czytelników odnośnie
238) tego, czym jest Tor, kto go robi i co on daje (a czego nie). Przeczytaj
239) nasze <a href="<page trademark-faq>">FAQ o znaku handlowym</a> po więcej szczegółów.
240) </p>
241) 
242) <p>
243) I na koniec, powinieneś/aś zdawać sobie sprawę z tego, że nowe wersje programu Tor
244) wydajemy często i czasem dokonujemy zmian niezgodnych wstecz. Więc jeśli
245) rozprowadzasz konkretną wersję programu Tor, może ona nie być obsługiwana &mdash;
246) ani nawet działać &mdash; już sześć miesięcy później. Tak jest z każdym oprogramowaniem
247) dotyczącym bezpieczeństwa, które jest aktywnie rozwijane.
248) </p>
249) 
250) <a id="SupportMail"></a>
251) <h3><a class="anchor" href="#SupportMail">Jak mogę dostać odpowiedź na mój
252) list o Torze?</a></h3>
253) 
254) <p>
255) Wiele osób wysyła listy do deweloperów Tora prywatnie lub na nasze wewnętrzne

256) <a href="<page contact>">listy mailingowe</a>,
257) z pytaniami dotyczącymi swojej konfiguracji &mdash;

258) nie mogą sprawić, by firewall działał, nie mogą skonfigurować Privoxy itd.
259) Czasem nasi ochotnicy mogą odpowiedzieć na te pytania, ale zazwyczaj muszą
260) spędzać większość czasu na zadaniach programistycznych, dzięki którym zyska
261) więcej ludzi. Jest to zwłaszcza prawdą, gdy na Twoje pytanie jest już odpowiedź w <a
262) href="<page documentation>">dokumentacji</a> lub w tym FAQ. Nie nienawidzimy Cię,
263) jesteśmy po prostu zajęci.
264) </p>
265) 
266) <p>
267) Tak więc, jeśli nie odpowiadamy na Twój list, najpierw sprawdź stronę z <a
268) href="<page documentation>">dokumentacją</a>, oraz to FAQ. Potem przeczytaj <a
269) href="http://www.catb.org/~esr/faqs/smart-questions.html">"Jak mądrze zadawać
270) mądre pytania"</a>. Jeśli to nie pomoże, mamy
271) <a href="<page documentation>#Support">kanał IRC</a>, gdzie możesz zadawać pytania
272) (ale jeśli ciagle będą źle sformułowane lub nie o Torze, tam też pewnie nie dostaniesz
273) wielu odpowiedzi). W ostateczności, ludzie na <a href="<page documentation>#MailingLists"
274) >liście mailingowej or-talk</a> mogą Ci dać parę wskazówek, jeśli inni doznali tych samych
275) problemów, co Ty. Najpierw jednak przejrzyj <a
276) href="http://archives.seul.org/or/talk/">archiwa</a>.
277) </p>
278) 
279) <p>
280) Inną strategią jest  <a href="<page docs/tor-doc-relay>">prowadzenie przekaźnika sieci Tor
281) przez jakiś czas</a>, lub <a href="<page donate>">dotacja pieniędzy</a>
282) <a href="<page volunteer>">albo czasu</a> na naszą sprawę. Chętniej zwrócimy uwagę na
283) pytania osób, które pokazały zainteresowanie i poświęcenie, by dać coś społeczności
284) Tora.
285) </p>
286) 
287) <p>
288) Jeśli znajdziesz swoją odpowiedź, zostań na kanale IRC lub liście mailingowej
289) i odpowiadaj na pytania od innych.
290) </p>
291) 
292) <a id="WhySlow"></a>
293) <h3><a class="anchor" href="#WhySlow">Czemu Tor jest taki powolny?</a></h3>
294) 
295) <p>
296) Jest wiele powodów, dlaczego sieć Tora jest w tej chwili powolna.
297) </p>
298) 
299) <p>
300) Zanim odpowiemy na to pytanie, powinieneś/aś zdać sobie sprawę, że Tor nigdy nie będzie
301) działał błyskawicznie. Twój ruch sieciowy jest przekierowywany przez komputery ochotników z
302) różnych części świata i pewne wąskie gardła i przestoje zawsze będą obecne. Nie oczekuj,
303) że przez Tora osiągniesz przepustowość w stylu uczelni.
304) </p>
305) 
306) <p>
307) Ale to wszystko nie znaczy, że nie można polepszyć stanu rzeczy. Aktualna sieć Tora jest
308) dość mała w porównaniu z liczbą ludzi, którzy próbują jej używać, a wielu z tych ludzi
309) nie rozumie lub nie obchodzi ich, że Tor nie może teraz dać sobie rady z obciążeniem
310) powodowanym przez współdzielenie plików.
311) </p>
312) 
313) <p>
314) Jak możesz pomóć?
315) </p>
316) 
317) <ul>
318) 
319) <li>
320) <a href="<page docs/tor-doc-relay>">Skonfiguruj swojego Tora, by przekazywał
321) ruch innych</a>. Pomóż uczynić sieć Tora dość dużą, byśmy mogli obsłużyć
322) wszystkich ludzi, którzy chcą prywatności i bezpieczeństwa w Internecie.
323) </li>
324) 
325) <li>
326) <a href="<page gui/index>">Pomóż uczynić Tora łatwiejszym w użyciu</a>. Potrzebujemy
327) zwłaszcza ludzi, którzy pomogą ułatwić konfigurację Tora jako przekaźnika sieci.
328) Ponadto, potrzebujemy pomocy w stworzeniu jasnej, prostej dokumentacji, która
329) poprowadzi ludzi w procesie konfiguracji.
330) </li>
331) 
332) <li>
333) Są pewne wąskie gardła w aktualnej sieci Tora. Pomóż nam zaprojektować
334) eksperymenty, które pozwolą na wyśledzenie i zademonstrowanie, gdzie są problemy,
335) a wtedy my będziemy mogli bardziej skupić się na ich naprawieniu.
336) </li>
337) 
338) <li>
339) Jest kilka kroków, które każdy może podjąć, by polepszyć wydajność Tora. <a
340) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/FireFoxTorPerf">Możesz
341) skonfigurować Firefoksa, by lepiej radził sobie z Torem</a>, <a
342) href="http://www.pps.jussieu.fr/~jch/software/polipo/tor.html">możesz używać
343) Polipo z Torem</a>, lub spróbować <a href="<page download>">zainstalować
344) najnowszą wersję Tora</a>. Jeśli to podziała, pomóż innym, dokumentując, co zrobiłeś,
345) i daj nam o tym znać.
346) </li>
347) 
348) <li>
349) Tor wymaga też trochę zmian architektury. Jedną z ważną\ych zmian jest

350) rozpoczęcie dostarczania <a

351) href="#EverybodyARelay">lepszej

352) obsługi ludziom, którzy

353) prowadzą przekaźniki sieci</a>. Pracujemy nad tym, a skończymy szybciej, jeśli
354) uda nam się spędzić przy tym więcej czasu.
355) </li>
356) 
357) <li>
358) Pomóż robić inne rzeczy, abyśmy my mogli się zająć tym, co trudne. Zastanów się
359) chwilę nad swoimi umiejętnościami i zainteresowaniami, po czym
360) <a href="<page volunteer>">zajrzyj na naszą stronę dla ochotników</a>.
361) </li>
362) 
363) <li>
364) Pomóż znaleźć sponsorów dla Tora. Czy pracujesz dla firmy lub agencji rządowej,
365) która używa Tora lub korzysta z anonimowości w Internecie, np. by dyskretnie
366) przeglądać strony internetowe konkurencji, lub łączyć się z serwerami w czasie
367) podróży bez odkrywania swoich powiązań? Jeśli Twoja organizacja ma interes w
368) tym, by sieć Tora działała, prosimy skontaktuj się z nimi odnośnie wspierania Tora.
369) Bez sponsorów, Tor stanie się jeszcze wolniejszy.
370) </li>
371) 
372) <li>
373) Jeśli nie możesz pomóc na żaden z powyższych sposobów, możesz pomóc indywidualnie,
374) poprzez <a href="<page donate>">złożenie skromnej dotacji dla naszej sprawy</a>.
375) To się przydaje!
376) </li>
377) 
378) </ul>
379) 
380) <a id="Funding"></a>
381) <h3><a class="anchor" href="#Funding">Co Projekt Tor zrobiłby z większymi funduszami?</a></h3>
382) 
383) <p>
384) W tej chwili mamy około 1500 przekaźników sieci, ze średnim ruchem 150 MB/s.
385) Mamy kilkaset tysięcy aktywnych użytkowników. Ale sieć Tora nie jest jeszcze
386) samopodtrzymująca się.
387) </p>
388) 
389) <p>
390) Jest sześć głównych spraw programistycznych i związanych z utrzymaniem, które wymagają uwagi:
391) </p>
392) 
393) <ul>
394) 
395) <li>
396) Skalowalność: musimy ciągle skalować i decentralizować architekturę Tora, by mógł
397) obsłużyć tysiące przekaźników i miliony użytkowników. Zbliżająca się wersja stabilna jest
398) ważnym krokiem ku lepszemu, ale jest jeszcze wiele do zrobienia w następnej kolejności,
399) by utrzymać Tora szybkiego i stabilnego.
400) </li>
401) 
402) <li>
403) Wsparcie użytkowników: Z taką liczbą użytkowników, wiele osób ciągle zadaje pytania,
404) oferuje pomoc w innych sprawach itd. Potrzebujemy dobrej, jasnej dokumentacji i
405) musimy poświęcić trochę wysiłku na koordynację wolontariuszy.
406) </li>
407) 
408) <li>
409) Obsługa przekaźników sieci: sieć Tora jest prowadzona przez wolontariuszy, ale
410) oni wymagają uwagi z usuwaniem błędów, tłumaczeniem, czemu coś nie działa,
411) przypominaniem o aktualizacjach itd. Sama sieć jest czymś wspólnym i ktoś musi
412) poświęcić trochę energii, by operatorzy przekaźników byli zadowoleni. Musimy też
413) popracować nad <a href="#RelayOS">stabilnością</a> na niektórych systemach
414) &mdash; np. przekaźniki Tora mają aktualnie problemy na Win XP.
415) </li>
416) 
417) <li>
418) Łatwość obsługi: Poza dokumentacją, musimy też popracować nad użytecznością
419) samego oprogramowania. W skład tego punktu wchodzą: instalatory, przejrzyste GUI, łatwa konfiguracja
420) do współpracy z innymi aplikacjami, i generalnie zautomatyzowanie wszystkich
421) trudnych i mylących kroków w Torze. Zaczęliśmy już pracę nad tym poprzez
422) <a href="<page gui/index>">konkurs na GUI</a>, ale znacznie więcej pracy
423) pozostało &mdash; użyteczność oprogramowania do prywatności nigdy nie była łatwa.
424) </li>
425) 
426) <li>
427) Bodźce: Musimy popracować nad sposobami zachęcania ludzi do konfigurowania
428) swoich Torów jako przekaźników sieci i węzłów wyjściowych, zamiast tylko jako
429) klientów.
430) <a href="#EverybodyARelay">Musimy sprawić, by łatwo było stać się przekaźnikiem i
431) musimy dać ludziom bodźce, by to robili.</a>
432) </li>
433) 
434) <li>
435) Badania: Obszar komunikacji anonimowej jest pełen niespodzianek i pułapek. W
436) naszym wolnym czasie pomagamy prowadzić najważniejsze konferencje o anonimowości i
437) prywatności, jak <a href="http://petsymposium.org/">PETS</a>. Zidentyfikowaliśmy zestaw
438) kluczowych <a href="<page volunteer>#Research">pytań badawczych do Tora</a>, które
439) pomogą nam dowiedzieć się, jak zabezpieczyć Tora przed różnymi istniejącymi atakami.
440) Oczywiście, za tymi pytaniami kryją się dalsze.
441) </li>
442) 
443) </ul>
444) 
445) <p>
446) Robimy postępy w każdej z tych rzeczy, ale w tym tempie
447) <a href="#WhySlow">sieć Tora rośnie szybciej niż deweloperzy mogą nadążyć</a>.
448) Teraz jest idealny moment na dodanie kilku deweloperów do sprawy, byśmy mogli
449) kontynuować wzrost sieci.
450) </p>
451) 
452) <p>
453) Jesteśmy także zainteresowani wzięciem się za problemy powiązane, jak ochrona
454) przed cenzurą.
455) </p>
456) 
457) <p>
458) Jesteśmy dumni z bycia <a href="<page sponsors>">sponsorowanymi i wspieranymi</a>
459) przez Omidyar Network, International Broadcasting Bureau, Bell
460) Security Solutions, Electronic Frontier Foundation, kilka agencji rządowych i
461) grup badawczych, i setki prywatnych osób, które włożyły swój wkład w projekt.
462) </p>
463) 
464) <p>
465) Jednak, to wsparcie jest niewystarczające, by Tor był na bieżąco ze zmianami
466) w obszarze prywatności w Internecie. Prosimy <a href="<page donate>">złóż dotację</a>
467) do projektu lub <a href="<page contact>">skontaktuj się</a> z naszym dyrektorem
468) wykonawczym, by dowiedzieć się, jak dokonywać większych wpłat lub grantów.
469) </p>
470) 

471) <hr />
472) 
473) <a id="HowUninstallTor"></a>
474) <h3><a class="anchor" href="#HowUninstallTor">Jak odinstaloawć Tora?</a></h3>
475) 
476) <p>
477) To zależy całkowicie od tego, jak go zainstalowano i jaki posiadasz system operacyjny.
478) Jeśli zainstalowałeś/aś paczkę, to ta paczka zna sposób, by się odinstalować.
479) Paczki dla Windows zawierają programy odinstalowujące. Prawidłowy sposób na
480) całkowite usunięcie Tora, Vidalii, Torbuttona dla Firefoksa i Privoxy na dowolnym
481) systemie Windows jest następujący:
482) </p>
483) 
484) <ol>
485) <li>Na pasku zadań kliknij prawym klawiszem na Privoxy (niebieska ikonka z "P")
486) i wybierz wyjście.</li>
487) <li>Na pasku zadań kliknij prawym klawiszem na Vidalię (zielona cebula z czarną główką)
488) i wybierz wyjście.</li>
489) <li>Kliknij prawym klawiszem na pasek zadań i uruchom Menadżera Zadań. Szukaj tor.exe
490) na liście procesów. Jeśli działa, kliknij go prawym klawiszem i wybierz Zakończ Proces.</li>
491) <li>Kliknij przycisk Start, przejdź do Programy, Vidalia, wybierz Odinstaluj (Uninstall).
492) To usunie dystrybucję Vidalii, która zawiera Tora i Privoxy.</li>
493) <li>Uruchom Firefoksa. Przejdź do menu Narzędzia, wybierz Dodatki. Wybierz Torbutton.
494) Kliknij przycisk Odinstaluj.</li>
495) </ol>
496) 
497) <p>
498) Jeśli nie będziesz trzymać tych kroków (na przykład próbując odinstalować Vidalia, Tor
499) i Privoxy gdy jeszcze działają), będziesz musiał/a ponownie uruchomić komputer i ręcznie
500) usunąć katalog "Program Files\Vidalia Bundle".
501) </p>
502) 
503) <p>
504) Na systemie Mac OS X, trzymaj się <a
505) href="<page docs/tor-doc-osx>#uninstall">instrukcji odinstalowania</a>.
506) </p>
507) 
508) <p>
509) Jeśli instalowałeś/aś ze źródła, obawiam się, że może nie być łatwego sposobu na
510) odinstalowanie. Ale patrząc z jasnej strony, domyślnie wszystko instaluję się do
511) /usr/local/, a tam powinno łatwo być zauważyć nowe rzeczy.
512) </p>
513) 
514) <hr />
515) 
516) <a id="PGPSigs"></a>
517) <h3><a class="anchor" href="#PGPSigs">Czym są te pliki "sig" na stronie pobierania?</a></h3>
518) 
519) <p>
520) To są podpisy PGP, byście mogli zweryfikować, że plik, który pobraliście jest dokładnie
521) tym, który daliśmy do ściągnięcia.
522) </p>
523) 
524) <p>
525) Proszę przeczytać stronę o <a
526) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/VerifyingSignatures">weryfikacji
527) podpisów</a>, by dowiedzieć się więcej.
528) </p>
529) 
530) <hr />
531) 
532) <a id="CompileTorWindows"></a>
533) <h3><a class="anchor" href="#CompileTorWindows">Jak skompilować Tora pod Windows?</a></h3>
534) 
535) <p>
536) Spróbuj wykonać kroki podane w <a
537) href="<svnsandbox>doc/tor-win32-mingw-creation.txt"><svnsandbox>doc/tor-win32-mingw-creation.txt</a>.
538) </p>
539) 
540) <p>
541) (Ale zauważ, że nie musisz własnoręcznie kompilować Tora, by go używać.
542) Większość ludzi po prostu używa paczek dostępnych na <a href="<page
543) download>">stronie pobierania</a>.)
544) </p>
545) 
546) <hr />
547) 
548) <a id="VirusFalsePositives"></a>
549) <h3><a class="anchor" href="#VirusFalsePositives">Czemu mój program Tor zdaje się
550) mieć wirusa lub oprogramowanie szpiegujące?</a></h3>
551) 
552) <p>
553) Czasami przesadnie czułe wykrywacze wirusów i programów szpiegujących pod Windows
554) podnoszą alarm na niektórych częściach binarki Tora dla Windows. Według nas to są
555) prawdopodobnie fałszywe pozytywne wyniki &mdash; w końcu rynek antywirusowy i
556) antyszpiegowski to i tak gra w zgadywanie. Skontaktuj się z producentem swojego
557) oprogramowania i wytłumacz, że masz program, która daje fałszywe pozytywne wyniki.
558) Albo wybierz lepszego producenta.
559) </p>
560) 
561) <p>
562) W międzyczasie, zachęcamy nie brać tego tylko na nasze słowo. Naszym zadaniem jest
563) dawanie kodu źródłowego; jeśli jesteś zaniepokojony/a, proszę <a
564) href="#CompileTorWindows">skompiluj program własnoręcznie</a>.
565) </p>
566) 
567) <hr />
568) 
569) <a id="LiveCD"></a>
570) <h3><a class="anchor" href="#LiveCD">Czy jest LiveCD lub inna dystrybucja/paczka
571) zawierająca Tora?</a></h3>
572) 
573) <p>
574) W chwili obecnej nie ma żadnego oficjalnego LiveCD. Ciągle szukamy dobrych rozwiązań
575) i próbujemy zrozumieć implikacje różnych rozwiązań na bezpieczeństwo i anonimowość.
576) W międzyczasie przejrzyj poniższą listę i wybierz według własnego uznania:
577) </p>
578) 
579) <p>
580) LiveCD:
581) </p>
582) 
583) <ol>
584) <li><a href="http://incognito.anonymityanywhere.com/">Incognito LiveCD/USB</a>
585) to płyta, z której można uruchomić komputer, posiadająca kilka aplikacji
586) internetowych (Firefox, IRC, poczta, itp.) prekonfigurowanych do korzystania z Tora.
587) Dla większości komputerów wszystko jest automatycznie skonfigurowane i możesz
588) od razu używać. Możesz nawet skopiować płytę na dysk USB. Zawiera TorK.</li>
589) 
590) <li><a href="http://tork.sourceforge.net/wiki/index.php/LiveCD">TorK LiveCD</a>
591) jest oparta na Knoppiksie z naciskiem na przyjazność dla użytkownika. Możesz pracować
592) anonimowo lub nie-anonimowo, podczas gdy TorK próbuje ciągle Cię informować o
593) konsekwencjach Twoich działań. TorK LiveCD jest eksperymentalne, więc celem jest
594) dostarczanie regularnie kolejnych wersji przez rok 2007 i później.</li>
595) 
596) <li><a href="http://mandalka.name/privatix/">Privatix LiveCD/USB</a> jest opartym
597) na Debianie systemem zawierającym Tora, Firefoksa i Torbuttona, które mogą
598) zapisywać ulubione strony i inne ustawienia lub dane na zaszyfrowanym kluczu USB</li>
599) </ol>
600) 
601) <p>
602) Paczki dla Windows:
603) </p>
604) 
605) <ol>
606) <li><a href="<page torbrowser/index>">Paczka Tora z przeglądarką</a>
607) dla Windows zawiera prekonfigurowaną przeglądarkę internetową i zawiera wszystkie
608) niezbędne elementy, więc możesz jej używać z dysku USB.</li>
609) 
610) <li><a href="http://www.janusvm.com/tor_vm/">Tor VM</a> jest następcą
611) JanusVM. Wymaga twojego testowania!</li>
612) 
613) <li><a href="http://janusvm.com/">JanusVM</a> to jądro Linuksa i oprogramowanie
614) działającej w VMWare, które siedzi między Twoim komputerem z Windowsem a Internetem,
615) upewniając się, że Twój ruch internetowy jest wymazywany i anonimizowany.</li>
616) 
617) <li><a href="http://www.xerobank.com/xB_browser.html">xB Browser</a>,
618) znane dawniej jako Torpark jest paczką Firefox+Tor dla Win32, którą można
619) zainstalować na dysku USB. Wymaga systemu Win32, na którym będzie działać.</li>
620) </ol>
621) 
622) <p>
623) Aktualnie nieutrzymywane, według naszej wiedzy:
624) </p>
625) 
626) <ol>
627) <li>Polippix / Privatlivets Fred jest duńskim, opartym na Knoppiksie LiveCD z Torem
628) i programami do szyfrowania telefonii IP. <a href="http://polippix.org/">Informacje i
629) pobieranie</a>.</li>
630) 
631) <li>ELE to Linux LiveCD skupione na oprogramowaniu związanym z prywatnością.
632) Zawiera Tora, a możesz go pobrać z
633) <a
634) href="http://www.northernsecurity.net/download/ele/">http://www.northernsecurity.net/download/ele/</a>.</li>
635) 
636) <li>Virtual Privacy Machine to Linux LiveCD zawierające Firefoksa, Privoxy,
637) Tor, klika aplikacji do IRC i IM, i zestaw regułek ipchains mających na celu uniemożliwienie
638) danym nie chronionym Torem na opuszczenie Twojego komputera. Więcej informacji na
639) <a
640) href="https://wiki.torproject.org/noreply/VirtualPrivacyMachine">https://wiki.torproject.org/noreply/VirtualPrivacyMachine</a>.</li>
641) 
642) <li>Anonym.OS to LiveCD podobne do powyższych, ale oparte na OpenBSD zamiast na Linuksie,
643) by zapewnić maksymalne bezpieczeństwo. Zostało zaprojektowane od podstaw, by zapewniać
644) anonimowość i bezpieczeństwo, ma więc kilka cech i ograniczeń niespotykanych w
645) innych LiveCD (związanych z Torem lub nie). Więcej informacji i pobieranie jest na stronie <a
646) href="http://theory.kaos.to/projects.html">Kaos.Theory</a>.</li>
647) 
648) <li>Phantomix to LiveCD do anonimowego surfowania i czatowania, oparte na najnowszej
649) wersji systemu KNOPPIX. Zawiera prekonfigurowanego Tora i Privoxy. Można je pobrać ze
650) <a href="http://phantomix.ytternhagen.de/">strony Phantomix</a>.</li>
651) </ol>
652) 
653) <p>
654) Proszę się z nami skontaktować, jeśli znacie jakieś inne.
655) </p>

656) 
657) <hr />
658) 

659) <a id="KeyManagement"></a>
660) <h3><a class="anchor" href="#KeyManagement">Opowiedzcie mi o kluczach używanych przez Tora.</a></h3>
661) 
662) <p>
663) Tor używa wielu różnych kluczy, mając na uwadze trzy cele: 1) szyfrowanie w celu
664) zapewnienia prywatności danych wewnątrz sieci Tora, 2) autentykacja (weryfikacja
665) tożsamości), by klienci wiedzieli, że przesyłają dane do tych przekaźników,
666) do których chcieli, 3) podpisy, by wszyscy klienci posiadali ten sam zestaw przekaźników
667) sieci.
668) </p>
669) 
670) <p>
671) <b>Szyfrowanie</b>: po pierwsze, wszystkie połączenia w sieci Tor korzystają z
672) szyfrowania TLS, więc obserwatorzy zewnętrzni nie mogą dowiedzieć się, dla którego
673) obwodu dana komórka jest przeznaczona. Ponadto, klient Tora uzgadnia efemeryczny
674) klucz szyfrujący z każdym przekaźnikiem w obwodzie, by tylko węzeł wyjściowy mógł
675) przeczytać komórki. Obie strony wyrzucają klucz obwodu, gdy ulega on zamknięciu,
676) więc logowanie ruchu i włamanie się do przekaźnika w celu odkrycia klucza nie podziała.
677) </p>
678) 
679) <p>
680) <b>Autentykacja</b>:
681) Każdy przekaźnik sieci Tora ma publiczny klucz deszyfrujący zwany "kluczem cebulowym".
682) Gdy klient Tora uruchamia obwody, na każdym kroku <a
683) href="<svnsandbox>doc/design-paper/tor-design.html#subsec:circuits">żąda, by
684) przekaźnik sieci udowodnił znajomość swojego klucza cebulowego</a>. Tym sposobem,
685) pierwszy węzeł w ścieżce nie może podszyć się pod resztę ścieżki. Każdy przekaźnik
686) zmienia swój klucz raz w tygodniu.
687) </p>
688) 
689) <p>
690) <b>Koordynacja</b>:
691) Skąd klienci wiedzą, jakie są przekaźniki i skąd wiedzą, że mają do nich właściwe
692) klucze? Każdy przekaźnik ma "długoterminowy" publiczny klucz podpisujący, zwany
693) "kluczem tożsamości". Każde centrum katalogowe ponadto ma "katalogowy klucz podpisujący".

694) Centra katalogowe <a
695) href="<svnsandbox>doc/spec/dir-spec.txt">dostarczają podpisane listy</a>
696) wszystkich znanych przekaźników sieci,

697) a w tej liście jest zestaw certyfikatów od każdego przekaźnika (samopodpisanych ich
698) kluczem tożsamości), określających ich klucze, położenia, polityki wyjścia itd.
699) Więc jeśli atakujący nie kontroluje serwerów katalogowych, nie może oszukać
700) klientów, by używali innych przekaźników sieci.
701) </p>
702) 
703) <p>
704) Skąd klienci wiedzą, jakie są centra katalogowe? Oprogramowanie Tor zawiera wbudowaną
705) listę położeń i kluczy publicznych każdego centrum katalogowego. Więc jedynym sposobem
706) na oszukanie użytkowników, by korzystali z fałszywej sieci Tora jest danie im
707) specjalnie zmodyfikowanej wersji programu.
708) </p>
709) 
710) <p>
711) Skąd użytkownicy wiedzą, że dostali właściwy program? Gdy wydajemy kod źródłowy
712) lub paczkę, podpisujemy ją cyfrowo, używając <a
713) href="http://www.gnupg.org/">GNU Privacy Guard</a>. Przeczytaj <a
714) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/VerifyingSignatures">instrukcje
715) odnośnie weryfikacji podpisów Tora</a>.
716) </p>
717) 
718) <p>
719) Aby być pewnym, że coś naprawdę jest podpisane przez nas, powinieneś/aś spotkać się
720) z nami osobiście i otrzymać kopię odcisku palca naszego klucza GPG, lub powinieneś/aś
721) znać kogoś, kto tak zrobił. Jeśli martwisz się atakiem na tym poziomie, zalecamy
722) zaangażować się ze społecznością związaną z bezpieczeństwem i zacząć poznawać ludzi.
723) </p>
724) 

725) <hr />
726) 

727) <a id="EverybodyARelay"></a>
728) <h3><a class="anchor" href="#EverybodyARelay">Powinno się sprawić, by każdy użytkownik
729) Tora był przekaźnikiem.</a></h3>
730) 
731) <p>
732) Wymaganie, by każdy użytkownik Tora był przekaźnikiem pomogłoby w skalowaniu
733) sieci, by mogła obsłużyć wszystkich użytkowników, a
734) <a href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorFAQ#RelayAnonymity">prowadzenie
735) przekaźnika Tora może pomóc Twojej anonimowości</a>. Jednak wielu użytkowników Tora nie może
736) być dobrymi przekaźnikami &mdash; na przykład część klientów Tora pracuje za restrykcyjnymi
737) zaporami ogniowymi, łączy się przez modem lub w inny sposób nie są przystosowane do
738) przekierowywania ruchu. Dostarczenie obsługi tym klientom jest ważną częścią dostarczania
739) efektywnej anonimowości wszystkim, gdyż wielu użytkowników Tora podlega tym samym lub
740) podobnym ograniczeniom, a dołączenie tych klientów zwiększa rozmiar zbioru anonimowości.
741) </p>
742) 
743) <p>
744) To rzekłszy, chcemy zachęcać użytkowników do prowadzenia przekaźników, więc to, czego
745) naprawdę chcemy, to uproszczenie procesu uruchamiania i utrzymywania przekaźnika.
746) Poczyniliśmy duży postęp z łatwą konfiguracją w ciągu ostatnich kilku lat:
747) Vidalia ma łatwy interfejs konfiguracji przekaźnika i obsługuje też uPnP. Tor jest dobry w
748) automatycznym sprawdzaniu, czy jest dostępny i jak dużą przepustowość łącza może
749) zaoferować.
750) </p>
751) 
752) <p>
753) Jest jednak pięć kroków, którymi musimy się zająć:
754) </p>
755) 
756) <p>
757) Po pierwsze, musimy ustabilizować pracę Tora jako przekaźnika na wszystkich
758) popularnych systemach. Główną platformą pozostającą do zrobienia jest Windows,
759) planujemy zająć się tym ostatecznie w 2009. Przeczytaj sekcję 4.1 <a
760) href="https://www.torproject.org/press/2008-12-19-roadmap-press-release">naszego
761) planu rozwojowego</a>.
762) </p>
763) 
764) <p>
765) Po drugie, dalej potrzebujemy poprawienia automatycznego szacowania
766) dozwolonej przepustowości łącza. Przeczytaj punkt 7 w
767) <a href="<page volunteer>#Research">sekcji badań na stronie wolontariuszy</a>:
768) "Tor nie działa zbyt dobrze, gdy przekaźniki mają asymetryczne łącze (np. kablówka
769) czy DSL)". Możliwe, że <a
770) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorFAQ#TransportIPnotTCP">zmiana
771) na transport UDP</a> jest najprostszą odpowiedzią &mdash; co z drugiej strony nie jest
772) wcale bardzo prostą odpowiedzią.
773) </p>
774) 
775) <p>
776) Po trzecie, musimy popracować na skalowalnością, zarówno sieci (jak przestać wymagać,
777) by każdy przekaźnik mógł się połączyć z każdym) i katalogów (jak przestać wymagać,
778) by wszyscy użytkownicy Tora wiedzieli o wszystkich przekaźnikach). Takie zmiany
779) mogą mieć wielki wpływ na potencjalną i rzeczywistą anonimowość. Przeczytaj sekcję 5
780) dokumentu <a href="<svnsandbox>doc/design-paper/challenges.pdf">Wyzwania</a>,
781) by poznać szczegóły. Ponownie, transport UDP by tu pomógł.
782) </p>
783) 
784) <p>
785) Po czwarte, musimy lepiej zrozumieć ryzyka płynące z umożliwienia napastnikowi
786) wysyłania ruchu przez Twój przekaźnik, gdy Ty zaczynasz swój własny ruch anonimowy. <a
787) href="http://freehaven.net/anonbib/#back01">Trzy</a> <a
788) href="http://freehaven.net/anonbib/#clog-the-queue">różne</a> dokumenty
789) <a href="http://freehaven.net/anonbib/#torta05">badawcze</a> opisują sposoby na
790) identyfikację przekaźników w obwodzie poprzez kierowanie ruchu przez węzły-kandydatów
791) i szukanie obniżania w ruchu w czasie, gdy obwód jest aktywny. Te ataki zatykające
792) nie są tak straszne w kontekście Tora, dopóki przekaźniki nie są klientami. Ale
793) jeśli próbujemy zachęcić więcej klientów do bycia przekaźnikami (czy jako
794) <a href="<page bridges>">przekaźniki mostkowe</a>, czy zwykłe przekaźniki),
795) to musimy lepiej zrozumieć to zagrożenie i nauczyć się je łagodzić.
796) </p>
797) 
798) <p>
799) Po piąte, możemy potrzebować jakiegoś schematu bodźców do zachęcana ludzi, by
800) przekierowywali ruch innych lub zostali węzłami wyjściowymi. Tu są nasze
801) <a href="https://blog.torproject.org/blog/two-incentive-designs-tor">bieżące
802) pomysły na bodźce Tora</a>.
803) </p>
804) 
805) <p>
806) Prosimy o pomoc przy każdym z tych punktów!
807) </p>
808) 
809) <hr />
810) 
811) 

812) <a id="Criminals"></a>
813) <h3><a class="anchor" href="#Criminals">Czy Tor nie umożliwia przestępcom robienia złych rzeczy?</a></h3>
814) 
815) <p>
816) By poznać odpowiedź na to i inne pytania, odwiedź nasze nowe <a
817) href="<page faq-abuse>">FAQ o nadużyciach Tora</a>.
818) </p>
819) 
820) <hr />
821) 
822) <a id="RespondISP"></a>
823) <h3><a class="anchor" href="#RespondISP">Jak odpowiadać mojemu dostawcy internetu o moim przekaźniku
824) wyjściowym?</a></h3>
825) 
826) <p>
827) Zestaw szablonów dobrych odpowiedzi dostawcom internetu został <a
828) href="https://wiki.torproject.org/noreply/TheOnionRouter/TorAbuseTemplates">zebrany
829) tutaj</a>.
830) </p>
831) 

832) <hr />